Newidiadau Lleol i'r GIG

Rôl Cynghorau Iechyd Cymuned pan fo’r GIG eisiau newid gwasanaethau

Mae newidiadau yn y GIG yn digwydd bob dydd mewn ysbytai, meddygfeydd a gwasanaethau cymunedol eraill.  Mae hyn yn digwydd am lawer o resymau.  Mae ein hanghenion iechyd yn newid.  Mae datblygiadau meddygol yn arwain at ffyrdd gwahanol o ddarparu gofal iechyd.  Mae sialensiau o ran gweithlu a sialensiau eraill yn gallu gorfodi newidiadau i’r ffordd mae gwasanaethau GIG yn cael eu darparu.

Rhaid i Fyrddau Iechyd lleol drefnu, cynllunio a datblygu gwasanaethau GIG gyda phobl leol, o’r cychwyn cyntaf. Mae hyn yn helpu i sicrhau bod gwasanaethau iechyd lleol yn diwallu anghenion y bobl a’r cymunedau maent yn eu gwasanaethu, nawr ac yn y dyfodol.

Rhaid i Fyrddau Iechyd roi gwybod i’w CIC lleol pan eu bod eisiau gwneud newid sy’n effeithio ar bobl. Rhaid i CICau weithio gyda’u Bwrdd Iechyd, pryd bynnag ei fod yn ystyried gwneud newid.

Mae CICau’n cynrychioli lles y cyhoedd a’r claf.  Mae CICau’n sicrhau bod sefydliadau GIG yn gofyn i bobl am eu barn, a’u bod yn gwrando ar yr hyn sydd ganddynt i’w ddweud.

Beth rydym yn ei wneud pan fo Byrddau Iechyd yn dweud wrthym eu bod eisiau gwneud newidiadau

Rydym yn gofyn i’r Bwrdd Iechyd i ddangos i bobl:

• pam ei fod yn meddwl bod angen i bethau newid
• beth mae’n meddwl fydd yn gwella i gleifion, os bydd pethau’n newid
• pwy fydd yn cael eu heffeithio, os bydd pethau’n newid
• faint fydd yn ei gostio.

Rydym yn cytuno gyda’r Bwrdd Iechyd beth ddylai wneud i helpu sicrhau bod pobl:

• yn gwybod am ei syniadau ar gyfer newid
• yn gallu rhannu eu barn a’u syniadau, neu holi cwestiynau yn hawdd.

Beth rydym yn ei wneud unwaith fydd pobl wedi rhannu eu barn a’u syniadau

Rydym yn edrych yn ofalus ar yr hyn mae pobl wedi’i ddweud. Yn aml, mae barnau a syniadau gwahanol gan bobl am yr hyn sydd orau.

Rydym yn sicrhau bod y Bwrdd Iechyd:

• wedi meddwl yn ofalus am yr hyn mae pawb wedi’i ddweud
• yn defnyddio’r hyn mae pobl wedi’i ddweud i newid ei gynlluniau, lle mae angen
• yn ateb y cwestiynau ac unrhyw bryderon a godwyd gan bobl.

Unwaith fyddwn ni wneud gwneud hyn, mae angen i ni benderfynu a ydym yn cytuno gyda’r newidiadau mae’r Bwrdd Iechyd eisiau eu gwneud.

Wrth ddod i benderfyniad, rhaid i ni ystyried:

• yr effeithiau da a drwg ar bob cymuned
• sut fydd y newidiadau’n effeithio ar unrhyw grwpiau penodol o bobl
• sut allai gwasanaethau gael eu heffeithio os bydd pethau’n newid, neu os na fydd pethau’n newid
• a oes pethau y gall y bwrdd iechyd eu gwneud i gyfyngu ar unrhyw effeithiau gwael
• faint mae pethau’n costio.

Os nad ydym yn ystyried bod y Bwrdd Iechyd wedi:

• rhoi digon o gyfle i bobl roi eu barn
• meddwl yn iawn am yr hyn mae pobl wedi’i ddweud
• ateb pryderon pobl, neu
• darganfod y ffordd orau ymlaen

Byddwn yn rhoi gwybod i’r Bwrdd ac yn gofyn iddo eu cywiro. Os na fydd hyn yn gweithio, byddwn yn gofyn i’r Gweinidog dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol i benderfynu beth ddylai ddigwydd.